مهار عجله کن Hurry Up – (فشار اضطراب در انجام کارها ، بدون تمرکز و ظرافت)
مهاری که بهش می‌گن «عجله کن» یا Hurry Up در زبان تحلیل رفتار متقابل، چیزی که از روی زخمِ کودکی ساخته شده تا عشق و تأیید رو حفظ کنه.
۱. ریشهٔ کودکانه
در کودکیِ کسی که بعداً گرفتار رانه «عجله کن» می‌شه، چند پیام پنهان در سطح ناخودآگاهش هست :
- «زود باش!»
- «وقت نداریم!»
- «حالا حالا وای نایست!»
- «اگه سریع نباشی، جا می‌مونی…»
پشت این جملات، اضطراب والدین خوابیده. معمولاً یکی از والدها خودش زیر فشار اضطراب مزمن بوده:
از فقر، از ترس، از وابستگی، یا از ترسِ قضاوت.
کودک در چنین فضاى لرزانی یاد می‌گیره که:
«برای اینکه پدر و مادرم آروم باشن، من باید سرعت بگیرم.»
و اون لحظه، بدنش ثبت می‌کنه که فقط وقتی جنب‌وجوش دارم، امنم.
۲. شکل‌های رفتاری در بزرگسالی
کسی که در سطح کودک «عجله کن» دارد، معمولاً:
- کارها رو نصفه انجام می‌ده ولی همیشه در حرکت است.
- وقتی آروم می‌نشیند احساس گناه دارد.
- نمی‌تونه لذتِ مسیر رو حس کنه، فقط می‌خواد برسد.
- در بدنش اضطراب موج‌گونه‌ای در پا و قفسه سینه هست — مثل موتور همیشه روشن.
در واقع ذهنش شده «ساعتِ والد».
هر مکثی براش مساوی با خطر است: خطرِ جا ماندن از عشق.
۳. پیام ناخودآگاه والد در سطح عمیق
زیر جملهٔ «زود باش» معمولاً یکی از ترس‌های زیر پنهانه:
ترس والد: «می‌ترسم عقب بمونی و شکست بخوری»
پیام پنهان دریافتی کودک : «برای دوست‌داشتنی بودن باید همیشه جلوتر باشم.»
پس کودک برای بقا می‌گوید:
«من سریع می‌شم تا عشق حفظ بشه.» «آرامش خطرناکه.»
افراد با این مهار در سطح ناخودآگاه در بزرگسالی با مشکلات زیر روبرو می شوند :
- در کارها به جای تمرکز، در حرکت مداومی.
- از انجام «همزمان چند‌کار» لذت می‌گیری ولی خسته‌ای.
- از پایان‌ها فرار می‌کنی چون همیشه باید بعدی را شروع کنی.
- وقتی بدنت می‌خواد استراحت کنه، صدای درونی فریاد می‌زنه: «هنوز زوده!»
- حتی مراقبه‌ت هم گاهی با عجله‌ست — می‌خوای زود آروم شی!
شکل دادن مجدد امنیت
درمان این مهار به معنی خاموش کردنش نیست،
بلکه بازگردوندن حسِ امنیت به «حالِ آرام و تمرکز ».
برای این، سه مرحله ضروریه:
آگاهی بدنی
هر بار که حس شتاب می‌کنی، فقط بایست و بگو در ذهن:
«بدن من در حالِ انجام کار خودش است؛ عجله علامتِ ترسِ کودک است، نه نیازِ حال.»
بازنویسی پیام
جملهٔ جدید، پرمیشن شفابخش:
«می‌تونم آهسته باشم و همچنان امن و دوست‌داشتنی باشم.»
یا
«سرعت من ارزش من نیست؛ بودنِ من کافیه.»
تجربهٔ آرامیِ امن
باید بارها عملاً تجربه کنی که اتفاق بدی نمی افته وقتی مکث می‌کنی.
مثلاً در مکالمه صبر کنی، بعد پاسخ بدی ( همیشه بین فکر و پاسخ به هر موضوعی یه گودال ایجاد کنی)
در کارهای همزمان مثل چای دم کردن ، تلفن جواب دادن یکی را انتخاب کنی و کاملا تمرکزت را بر یک موضوع قرار دهی ، یعنی به قوری و ریختن آب از کتری کاملا توجه کنی به جای اینکه به کارهای بعدی فکر کنی
در محل کار از چندین کار همزمان انجام دادن دست بکشی ، افراد دارای مهار عجله کن ، غالبا کارها را به دقت افراد دیگر انجام نمی دهند، این افراد سعی می کنند سریع کار را به پایان ببرند به همین دلیل ظرافتی در کارهایشان نیست.
در ابتدا که تمرین می کنی کارها را با درایت و تمرکز بیشتری انجام دهی، دچار اضطراب می شوی و کودک درونت نگران می شود که با این طرزکارمطلوب و موثر نیست در واقع رانه‌ی عجله‌کن (Hurry Up) و کودکِ سازگارِ مضطرب با هم درگیر می‌شن.
از بیرون مثل یه تصمیم چرخشی درباره‌ی سرعت یا تمرکز به نظر میاد، ولی از درون در واقع یه مبارزه‌ست بین امنیت و پذیرش. بذار خیلی ملموس و بدنی برات بازش کنم تا بدونی در اون موقع‌ها چطور با کودکِ درونت حرف بزنی.
۱. چی داره در بدن و ذهن اتفاق می‌افته؟
وقتی رانه‌ی «عجله کن» فعال می‌شه، دو صدای همزمان بلند می‌شن:
صدای والدِ درونی:
«اگر سریع کار نکنی، دیگران قضاوتت می‌کنن، عقب می‌مونی، دوستت ندارن…»
صدای کودک:
احساسِ تهدیدِ از دست دادنِ عشق و تعلق.
پاها سفت می‌شن، نفس کوتاه می‌شه، ذهن مثل گلوله‌ی نور به جلو پرتاب می‌شه.
پس ریشه‌اش اضطرابِ تعلقه، نه ضعف در کار.
کودک فقط می‌ترسه آرامی یعنی قطعِ عشق.
۲. تفاوت سطح گفت‌وگو با کودک درون و ذهنِ بالغ
وقتی تو سعی می‌کنی منطقی بهش بگی «آروم کار کن که تمرکزت بهتره»،
به زبانِ بالغ حرف می‌زنی — کودک اما با احساسِ امنیت یا ناامنی جواب می‌ده، نه منطق.
برای همین، لازم داری در لحظه‌ای که اضطراب بالا می‌ره،
به جای تحلیل، با زبانِ لمس و نرمی با کودک صحبت کنی.
۳. گفت‌وگوی عملی با کودک درون در لحظات اضطرابِ عجله‌کن
می‌تونی مثل زیر قدم به قدم انجام بدی:
3-1-تماس بدنی:
کف دستت رو روی پای یا سینه‌ات بذار، جایی که موجِ اضطرابو حس می‌کنی.
همون‌جا آروم بگو:
«من کنارت هستم، عجله لازم نیست.»
3-2-به زبان کودک (ساده، احساسی، بدون تحلیل):
«عزیزِ من، هیچ‌کس ازپیش ت نمی‌ره چون آهسته‌ای.
کارهات هنوز قشنگن حتی وقتی با ظرافت انجامشون می‌دی.
آهستگی یعنی اینکه من دارم مراقبتِت می‌کنم.»
3 -3-به بدنش امنیت بده (صدا + نفس):
نفس رو تا پایین شکم ببر.
صدای درونت رو فعال کن، حتی اگه فقط زیر لب زمزمه‌ست:
«اینجا امنه… همین لحظه امنه… عجله لازم نیست.»
3-4-به ذهنِ بالغ اجازه بده فقط مراقب باشه، نه کنترل‌کننده.
مثلاً اگر فکری میاد مانند «رئیسم ناراضی می‌شه»،
بالغت فقط ثبت کنه:
«این فکر صدای ترسِ امنیتِ بیرونِ منه، نه حقیقتِ لحظه.»
چون در واقع عملکرد تو در محیط کار با تمرکز بهتر نه‌تنها کم نمی‌شه، بلکه دقیق‌تر می‌ره جلو.
۴. تفاوت بین “کند بودن” و “بی‌مسئولیتی”
کودکِ عجله‌کن یاد گرفته سرعت = ارزش.
ما در بازآموزی بهش یاد می‌دیم که کیفیت = امنیت + ارزش.
پس جمله‌ت برایش باید چنین طنین داشته باشه:
«آهستگی یعنی دقت؛
دقت یعنی احترام به کار؛
احترام یعنی من هنوز ارزش دارم.»
این جمله را چندبار با صدای بلند و آهسته تکرار کن تا در بدن بنشینه.
🔔 ۵. وقتی اضطراب اجتماعی – ترس از قضاوت – بلند می‌شه
در اون لحظه تو در حالت کودکِ وابسته به نگاه دیگرانی.
کاری که کمک می‌کنه اینه که ارتباط را از “نگاه دیگران” به “نگاهِ درون” برگردونی.
بگو:
«من دارم کاری انجام می‌دم که از منِ واقعی میاد، نه از چشمِ دیگران.
آهسته کار کردن یعنی با عشق کار کردن.»
و بدن رو با این جمله همزمان تنفس بده تا سیستم عصبی بفهمه مکث نشانه‌ی امنیتِ درونیه، نه تنبلی.
✨ جمع‌بند مراقبه‌ای (جمله‌های آماده برای تکرار)
می‌تونی در لحظات اضطراب این چهار جمله را مثل مانترا استفاده کنی:
- «آهستگی یعنی دوست‌داشتنی بودن.»
- «هر مکث، فرصتِ تنفسِ عشق است.»
- «بدنم امن است، حتی وقتی کارها آرام پیش می‌رن.»
- «سرعتِ من ارزشِ من نیست؛ بودنم خودش کافیه.»
شما می توانید این جملات یا هر جمله ای که خودتان با آن ارتباط برقرار می کنید را بسازید و آنقدر در موقعیت های مختلف تکرار کنید تا بدن خانه امن روح شما شود و این جملات را بپذیرد. همانطور که این تمرینات را انجام می دهید، بدنتان را لمس کنید، تا کودک بتواند با شما ارتباط برقرار کند، نفس عمیق بکشید و چیزی را از سطح بالغ به او تحمیل نکنید، به کودک درونتان حق بدهید و احساس ترس و اضطراب ش را بپذیرید ، وقتی با او یکی شوید بدن کم کم خود را رها می کند و به شما اجازه می دهد آرام تر قدم بردارید، و با آرامش بیشتری کارها را انجام دهید.
بیشتر بدانید :
در صورتی که قصد دارید با مباحث خودشناسی و پیش نویس زندگی بیشتر آشنا شوید، ، پیشنهاد ما این است که پکیج از عزت نفس تا ارتباط موثر که شامل دو محصول کاربردی می باشد را با تخفیف فوق العاده تهیه فرمائید. این دوره آموزشی،حاصل پژوهش ها و جست و جوهای ده ساله ماست که با متد انجمن بین المللیTA تهیه شده است.
اینستاگرام 
تلگرام(با فیلترشکن)
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگو شرکت کنید؟نظری بدهید!